Τα στοιχήματα του Τζον Μπάιντεν στην Άγκυρα

Τα στοιχήματα του Τζον Μπάιντεν στην Άγκυρα

Μάρω Βακαλοπούλου 
Γκιουλέν και Συρία κύρια θέματα στη ατζέντα του αμερικανού αντιπροέδρου

Τα στοιχήματα για τον Τζο Μπάιντεν είναι πολλά και μεγάλα. Με την άφιξή του την Τετάρτη στην Άγκυρα, ο αμερικανός αντιπρόεδρος αποτελεί τον πρώτο ανώτατο αμερικανό αξιωματούχο, ο οποίος επισκέπτεται την Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.Καθώς οι σχέσεις των δύο στρατηγικών συμμάχων περνούν τη μεγαλύτερη δοκιμασία των τελευταίων ετών, με το αντιαμερικανικό αίσθημα να φουντώνει στην Τουρκία, η έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν, του τούρκου ιεροκήρυκα, ο οποίος ζει αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ και κατηγορείται ότι υπήρξε ο εγκέφαλος του πραξικοπήματος, αναμένεται να βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της αναμενόμενης συνάντησης του Μπάιντεν με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.  
Εκπρόσωπος του Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αποκάλυψε την Τρίτη το βράδυ ότι το επίσημο αίτημα για την έκδοση του Γκιουλέν στην Τουρκία έχει κατατεθεί στην Ουάσιγκτον από την περασμένη Παρασκευή, αν και δεν σχετίζεται με την απόπειρα πραξικοπήματος, αλλά για άλλα αδικήματα για τα οποία κατηγορείται από τις τουρκικές Αρχές. 

Η «αργή» ανταπόκριση της Ουάσιγκτον, όπως μεταφράζεται στα φιλοκυβερνητικά τουρκικά μέσα ενημέρωσης, έχει εξοργίζει τον τούρκο πρόεδρο και έχει ξεσηκώσει αντιαμερικανική θύελλα αντιδράσεων στην τουρκική επικράτεια. Σύμφωνα με δημοσκόπηση, η οποία διενεργήθηκε αμέσως μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, αναφέρει η «Wall Street Journal», τα δύο τρίτα των τούρκων πολιτών είναι πεπεισμένα ότι από πίσω βρισκόταν ο Γκιουλέν με ξένη υποστήριξη. 

Πολλοί δε, εκτιμούν ότι η έκδοση του Γκιουλέν θα μπορούσε να επιταχυνθεί, εάν ο Λευκός Οίκος «έσπρωχνε» τη διαδικασία. Σε μία χώρα λοιπόν, η οποία «γαλουχείται» σε μία πολιτικοποιημένη Δικαιοσύνη, μία από τις πολύ σημαντικές προκλήσεις της αντιπροσωπείας του Μπάιντεν θα είναι να εξηγήσει τις πολυπλοκότητες του κράτους δικαίου και τον διαχωρισμό των εξουσιών στις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης των δύο ανδρών αναμένεται να είναι επίσης η Συρία και ο μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους. Η Τουρκία έχει ήδη δεχθεί περίπου τρία εκατ. σύρους πρόσφυγες, ενώ έχει γίνει αγαπημένος στόχος της ISIS. Για την Άγκυρα, Ισλαμικό Κράτος και οι Κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) είναι σχεδόν ταυτόσημες. Το επίμαχο ζήτημα εν προκειμένω είναι ότι οι ΗΠΑ στηρίζονται στην κουρδική πολιτοφυλακή στις επιχειρήσεις τους κατά του Ισλαμικού Κράτους. Η διατήρηση αυτού του αυτοσχέδιου συνασπισμού αποτελεί μία επίσης πρόκληση του αμερικανού αντιπροέδρου. 

Την ίδια ώρα, αβέβαιο παραμένει το μέλλον της τουρκικής αεροπορικής βάσης Ιντσιρλίκ, η οποία χρησιμοποιείται από τον διεθνή συνασπισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στην επιχείρηση εναντίον του Ισλαμικού Κράτους - έκλεισε μετά την απόπειρα πραξικοπήματος και άνοιξε αργότερα. 
Ακόμη πιο αβέβαιη παραμένει ωστόσο η δέσμευση της Τουρκίας στη συμμαχία της με τη Δύση. Από τις 15 Ιουλίου, τουλάχιστον 40.000 άνθρωποι βρίσκονται υπό κράτηση, ενώ λουκέτο έχει μπει σε περισσότερα από 130 μέσα ενημέρωσης. Η πρόσφατη συνάντηση του τούρκου προέδρου με τον ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά και επισκέψεις υψηλού επιπέδου προς και από το Ιράν, καταδεικνύουν ότι η μουσουλμανική χώρα-μέλος του NATO απομακρύνεται και από τη Συμμαχία και από τις αξίες που τη διέπουν.