Πρόεδρος-σουλτάνος έως το 2028 ο Ερντογάν

Πακιστανοί μπροστά σε γιγαντοαφίσες που καλωσορίζουν τον Ταγίπ Ερντογάν στην πρωτεύουσα της χώρας τους, Ισλαμαμπάντ.

Μέχρι τα τέλη του 2028 μπορεί να μείνει στην εξουσία ο Ταγίπ Ερντογάν, εφόσον εγκριθεί η συνταγματική μεταρρύθμιση που εισηγείται το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Αυτό αναφέρει ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters, επικαλούμενο ανώνυμους Τούρκους αξιωματούχους, οι οποίοι είχαν υπόψη τους το προσχέδιο του νέου συντάγματος.

Με βάση το ισχύον σύνταγμα, που προβλέπει το πολύ δύο συνεχόμενες προεδρικές θητείες, ο Ταγίπ Ερντογάν μπορεί να διατηρήσει το αξίωμά του μέχρι το 2024, εφόσον βέβαια κερδίσει τις προεδρικές εκλογές του 2019. Ωστόσο, εάν εγκριθεί το προσχέδιο συντάγματος του ΑΚΡ, ο χρόνος της πρώτης θητείας του Ερντογάν μηδενίζεται, καθώς αλλάζει ο χαρακτήρας του πολιτεύματος, με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας να ασκεί πλέον εκτελεστική εξουσία.

Οποιαδήποτε συνταγματική αλλαγή χρειάζεται 367 ψήφους για να περάσει απευθείας από τη Βουλή και 330 ψήφους για να τεθεί υπό την κρίση του λαού, με δημοψήφισμα. Με δεδομένη την κατηγορηματική αντίθεση της κεμαλικής αντιπολίτευσης και του αριστερού, φιλοκουρδικού κόμματος HDP, το ΑΚΡ δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να περάσει το σχέδιό του από τη Βουλή. Ευελπιστεί, όμως, ότι θα εξασφαλίσει τις απαιτούμενες ψήφους για τη διοργάνωση δημοψηφίσματος σε συμμαχία με το εθνικιστικό κόμμα ΜΗΡ του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο οποίος έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα δώσει το «πράσινο φως».

Πάντα σύμφωνα με το ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters, το προσχέδιο του ΑΚΡ προβλέπει συσσώρευση εξουσιών στα χέρια του προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος με το ισχύον σύνταγμα έχει μόνο ρυθμιστικό και συμβολικό ρόλο. Με το προτεινόμενο καθεστώς, ο πρόεδρος θα μπορεί να εκδίδει διατάγματα, προσπερνώντας το κοινοβούλιο, για σοβαρά ζητήματα, να διορίζει ο ίδιος τους αρχηγούς του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών, αλλά και πρυτάνεις πανεπιστημίων, ανώτατους δικαστικούς και διπλωμάτες. Ο επικεφαλής του κεμαλικού κόμματος CHP και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, διεμήνυσε ότι το κόμμα του θα αντισταθεί σθεναρά στην προτεινόμενη συνταγματική μεταρρύθμιση κάνοντας λόγο για «δικτατορία». Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η υπέρμετρη συγκέντρωση εξουσιών στα χέρια του προέδρου θα προκαλέσει αντιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Ενωση, περιπλέκοντας ακόμη περισσότερο τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.

Χθες ο Ταγίπ Ερντογάν ταξίδεψε στο Πακιστάν, μια χώρα παραδοσιακή σύμμαχο της Τουρκίας. Λίγες ώρες προτού φτάσει στην πρωτεύουσα Ισλαμαμπάντ, οι πακιστανικές αρχές διέταξαν περίπου 450 Τούρκους καθηγητές και σπουδαστές των Διεθνών Σχολών PakTurk να εγκαταλείψουν εντός τριών ημερών τη χώρα. Η αιφνιδιαστική αυτή κίνηση είχε προφανή στόχο να ικανοποιήσει την τουρκική κυβέρνηση που υποστηρίζει ότι οι εν λόγω σχολές ανήκουν στο δίκτυο του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ιθύνοντα νου, κατά την Αγκυρα, του αποτυχημένου πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Η διοίκηση των εν λόγω σχολών επιμένει ότι δεν έχει την παραμικρή σχέση με το δίκτυο Γκιουλέν, ενώ πολλοί καθηγητές και σπουδαστές φοβούνται να γυρίσουν στην Τουρκία λόγω των διώξεων που βρίσκονται σε εξέλιξη. Την ίδια ώρα, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φραντς Τίμερμανς αναγνώριζε, σε συνέντευξή του, ότι το δίκτυο Γκιουλέν είναι πιθανό να βρίσκεται πίσω από το πραξικόπημα του περασμένου καλοκαιριού και ότι η Ευρώπη δεν συμπαραστάθηκε όσο έπρεπε στην Τουρκία.

30.000 προσλήψεις

Στο μεταξύ, αξιωματούχος του υπουργείου Αμυνας στην Αγκυρα αποκάλυψε ότι την ερχόμενη τριετία πρόκειται να προσληφθούν 30.000 άτομα από τον τουρκικό στρατό για να καλυφθούν τα κενά που προκάλεσαν οι εκτεταμένες διώξεις, μετά την 15η Ιουλίου. Τέλος, ο Κεμάλ Οκέμ, μέχρι χθες σύμβουλος του πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ, διορίστηκε πρεσβευτής στο Ισραήλ, επισφραγίζοντας την ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.