Η κρίση στα Σκόπια επιτάσσει αναπροσαρμογές της Ελληνικής στρατηγικής

Η κρίση στα Σκόπια επιτάσσει αναπροσαρμογές της Ελληνικής στρατηγικής

Του Μιχαήλ Στυλιανού

Τρία πρόσφατα άρθρα στις εφημερίδες Δημοκρατία και Κάπιταλ, που επισύρουν την προσοχή στη  σοβαρότητα της κρίσης που διέρχεται το καθεστώς των Σκοπίων, υπερπηδούν ορισμένα χαρακτηριστικά της, τα οποία  ωστόσο προσδίδουν στην «εσωτερική» αυτή κρίση διεθνή εμβέλεια  επικίνδυνη για την Ελλάδα, σε βαθμό που να επιβάλει  ανάκληση και  αναθεώρηση του, σκονισμένου στα παραγκωνισμένα «εκκρεμή», φακέλου του «Μακεδονικού».

Κύριο από τα έκδηλα νέα χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν την παρούσα από τις δύο προηγούμενες  κρίσεις του 2001 και 2015 είναι ότι αυτή τη φορά, όπισθεν των δύο εσωτερικών  στρατοπέδων, είναι ορατή και  δεσπόζουσα η παρουσία των δύο μεγάλων δυνάμεων στο ευρωπαϊκό μέτωπο. Η ανάφλεξη του σημερινού απειλητικού αδιεξόδου, εύκολα μπορεί να οδηγήσει στη σύγκρουση -την οποία μανιωδώς επιδιώκουν οι χαμένοι της εκλογής του Προέδρου Τραμπ -στις ΗΠΑ αλλά και στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση.  

Σε περίπτωση που εκσπάσει, εγγύτατα των συνόρων μας, μια αναμέτρηση μεγάλων δυνάμεων, άμεση ή και έμμεση, (τύπου Συρίας ή Ανατολικής Ουκρανίας), τις  προεκτάσεις και συνέπειες της όλοι μπορούν να αντιληφθούν.

Ως αιτία της εσωτερικής κρίσης  εμφανίζεται η άρνηση του προέδρου της Δημοκρατίας των Σκοπίων κ. Ιβανώφ να δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον κ. Ζόραν Ζάεφ, επικεφαλής του σοσιαλδημοκρατικού (πρώην κομμουνιστικού) κόμματος, ο οποίος έχασε μεν τις εκλογές στις 11 Δεκεμβρίου, αλλά τελικά εξασφάλισε κοινοβουλευτική πλειοψηφία με τη συγκατάθεση κομμάτων της αλβανικής  μειονότητας να συνεργασθούν σε κυβέρνηση του, αλλά υπό όρους που μεταβάλλουν τη συνταγματική δομή του κράτους και τον καταμερισμό της εξουσίας.

Η δυσνόητη, για τον ακατατόπιστο ξένο, άρνηση του αρχηγού του κράτους να δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον επικεφαλής του  σλάβο-αλβανικού συνεταιρισμού με τις απαραίτητες έδρες γίνεται περισσότερο κατανοητή υπό το φως του ιστορικού σειράς αποπειρών πραξικοπηματικής κρατικής αναδόμησης, με εξωκίνητη οργάνωση αλβανικού αντάρτικου και τρομοκρατίας, εκδήλωση «λαϊκής εξέγερσης» με χαρακτηριστικά χρωματιστής επανάστασης, εκστρατεία  σκανδάλου τηλεφωνικών παρακολουθήσεων  και  συνακόλουθες καταγγελίες για οργιαστική δράση ξένων κυβερνήσεων, μυστικών υπηρεσιών, ΜΚΟ και χρηματοδοτών –υπέρ της αντιπολίτευσης του κ. Ζάεφ.                                                                 

Και αυτά παράλληλα με την γνώση δημοσιευμένου στις ΗΠΑ σχεδίου για την μεταβολή της γείτονος σε συνομοσπονδία, πρόταση διαμελισμού της χώρας  και συνεχείς απειλητικές δηλώσεις  των  πρωθυπουργών της Αλβανίας και του Κοσσόβου , Μπερίσα, Ράμα και Θάτσι για ενοποίηση της Μεγάλης Αλβανίας, με την προβολή του γνωστού χάρτη στο πρωθυπουργικό γραφείο.

Συμπληρωματική «λεπτομέρεια»: Η συμφωνία των κομμάτων της αλβανικής μειοψηφίας να  μεταπηδήσουν από την παραδοσιακή  συνεργασία τους με τον Γκρουέφσκι, στο μειοψηφήσαν κόμμα του Ζόραν Ζάεφ σφυρηλατήθηκε στα Τίρανα, όπου οι ηγεσίες τους κλήθηκαν  σε σύσκεψη συντονισμού από τον πρωθυπουργό ΄Εντι Ράμα.

                         Από την ελληνική οπτική γωνία

Ιδιαίτερου, από την ελληνική σκοπιά, ενδιαφέροντος  είναι  τρία άλλα νέα  στοιχεία  της σημερινής εκρηκτικής  γόμωσης του αδιεξόδου  στα Σκόπια:

1.- Η διακρινόμενη στον πίνακα της κρίσης διπλή σκιά του ρωσικού αγωγού αερίου Τurk Pipeline, και του κινέζικου Δρόμου του Μεταξιού, που από το Λιμάνι της Cosco στον Πειραιά θα συνεχίσει σιδηροδρομικώς, μέσω Σκοπίων, προς τη Δυτική Ευρώπη.  Ο Γκρουέφσκι και το κόμμα VMRO, του οποίου ηγείται, όπως και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Ιβανώφ έχουν ταχθεί υπέρ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, αλλά θέλουν και τους καρπούς των δύο αυτών επενδύσεων στη χώρα. Και τα Σκόπια  δεν συμμετέχουν στις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

2.-Η  αναγνώριση, στο κάδρο της ίδιας κρίσης, προσώπων,  οργάνων και πηγών χρηματοδότησης  γνώριμων (στο ενήμερο ελληνικό κοινό)  από την ανατροπή του καθεστώτος στην Ουκρανία, από τους ελλαδικούς οικονομικούς και διπλωματικούς εφιάλτες και από τη συμμαχική δραστηριότητα  στο Κυπριακό. Πρόκειται για την κ. Βικτώρια Νούλαντ και τις μεσολαβητικές και προς Σκόπια παρεμβάσεις της  και την συνέχισή τους  από την γερμανική κυβέρνηση (Μέρκελ και Γκάμπριελ) και την ευρωπαϊκή Επιτροπή ( Φεντερίκα Μογκερίνι).

Έχουμε επίσης τις καταγγελίες  και Αμερικανών κοινοβουλευτικών σε βάρος του πρεσβευτή τους  στα Σκόπια κ. Jess Bailey, για παρεμβάσεις του στην εσωτερική πολιτική ζωή της χώρας αλλά και για συνεργασία του αμερικανικού ΥΠΕΞ με τον Σόρος και χρηματοδότηση με σημαντικά αμερικανικά κονδύλια σκοπιανών κομμάτων, ΜΜΕ, και οργανώσεων που δρουν για την ανατροπή του πολιτειακού καθεστώτος.

Ο ίδιος ο Γκρουέφσκι και οι υπηρεσίες του έχουν καταγγείλει  αρχικά «ξένη δύναμη» και στη συνέχεια απροκάλυπτα τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες για την υποδαύλιση των διαφόρων  επιχειρήσεων ανατροπής του καθεστώτος στη χώρα του. ΄Ηδη, μετά επιτόπια έρευνα στην ΠΔΓΜ , ο Αμερικανός βουλευτής Κρίστοφερ Σμιθ και ο γερουσιαστής Μάϊκ Λη έχουν θέσει το θέμα στο κογκρέσο και  εκπομπή του Φοξ Νιους επικαλέσθηκε στοιχεία  της σχετικής αλληλογραφίας της Χίλαρυ Κλίντον με τον Σόρος, για συνεργασία του γνωστού «ανθρωπιστή» με το Στέητ Ντηπάρτμεντ και στα θέματα των Βαλκανίων. Κατονόμασαν επίσης  ως συγχρηματοδότες  -με τον Σόρος- αυτών των  επιχειρήσεων  αμερικανικά ιδρύματα για την διάδοση της Δημοκρατίας, γνωστά και από την ανατροπή του καθεστώτος στην Ουκρανία, όπου –κατά την γνωστή δήλωση της κ. Νούλαντ- είχαν δαπανηθεί πέντε δισεκατομμύρια.

                             Συμπτώσεις με το Κυπριακό

3.- Εντυπωσιακές είναι  και οι συγγένειες ή ομοιότητες με το κυπριακό πρότυπο των  όρων συμμετοχής  των κομμάτων της αλβανικής μειονότητας  στη κυβέρνηση συνεργασίας (μετά το πρόσφατο σεμινάριο τους στα Τίρανα). Συμπίπτουν με το πρόγραμμα που εξήγγειλε ο διεκδικητής της πρωθυπουργίας Ζόραν Ζάεφ, σε ομιλία του προς την αλβανική διασπορά στη Βέρνη –όπως μετέδωσε τις 28 Νοεμβρίου από τα Σκόπια η ιστοσελίδα  «Ανοιχτά Βαλκάνια».  Ο υποψήφιος πρωθυπουργός υποσχέθηκε  την ομοσπονδιοποίηση και καντονοποίηση της χώρας, σε τρείς φάσεις, στα προσεχή χρόνια.

Στην πρώτη φάση, εξήγγειλε την  άμεση καθιέρωση της Αλβανικής ως ισότιμης επίσημης  γλώσσας σε όλη την επικράτεια, αρχής γενομένης από τις υπηρεσίες ασφαλείας, τον στρατό, την αστυνομία και λοιπές δημόσιες υπηρεσίες.  Θα ακολουθήσει στη δεύτερη φάση η διαίρεση τη χώρας σε ομοσπονδιακές μονάδες, ανάπτυξη των δήμων «σε πιο προηγμένο σύστημα αυτοκυβέρνησης» και διοικητική συγχώνευσή τους  σε έξη καντόνια. Και τέλος στη τρίτη φάση προανήγγειλε τοπικά δημοψηφίσματα στα έξη καντόνια, με το ερώτημα συγχώνευσής τους σε γειτονικές χώρες.

Τελευταίες συμβιβαστικές παρεμβάσεις του Γερμανού υπουργού των Εξωτερικών κ. Γκάμπριελ και της περιοδεύουσας στα Βαλκάνια κ. Μογκερίνι  συνιστούν στον Πρόεδρο Ιβανώφ τη λύση του αδιεξόδου με αποδοχή του αιτήματος για αναγνώριση της αλβανικής  ως ισότιμης επίσης γλώσσας του κράτους – πρόταση στην οποία  είχε εντούτοις αντιταχθεί  το 90% των πολιτών σε σχετικό δημοψήφισμα τον Ιανουάριο. (Στον σταθμό της περιοδείας της στο Βελιγράδι η κ. Μογκερίνι αποδοκιμάσθηκε άγρια από διαδηλωτές.)

Οι συγγένειες με το Κυπριακό δεν σταματούν όμως  εκεί: Πάτρωνας του αρχικού σχεδίου είναι συνάδελφος του κ. Ανάν Βρετανός πρώην διπλωμάτης,  με ειδίκευση στα Βαλκάνια  και προϋπηρεσία στα Σκόπια, ο κ. Timothy Less , τώρα  διευθυντής Γραφείου Συμβούλων Πολιτικής Ασφάλειας, με την επωνυμία Nova Europa.

Ο  εν λόγω πρώην διπλωμάτης έχει από ετών κινήσει την  προσοχή των διεθνολόγων  με την δυναμική προβολή της ιδέας επαναχάραξης των εθνικών συνόρων στη Βαλκανική, και άρθρο του στην αμερικανική επιθεώρηση Foreign Affairs -όργανο του κρίσιμης επιρροής Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων                              ( Μπρζενζίνσκυ, Κίσινγκερ, Ρίτσαρντ Χάας κλπ)- με την πρόταση ομοσπονδιοποίησης  προς διαμελισμό των Σκοπίων, που έχει επηρεάσει, ως αναφέρεται, την αμερικανική πολιτική. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρόεδρος της υποεπιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της Αμερικανικής Βουλής για την περιοχή, βουλευτής Καλιφόρνιας Dane Rohrabacher, δήλωσε πρόσφατα σε αλβανικά ΜΜΕ ότι  «η Μακεδονία δεν είναι έθνος. Κοσσοβάροι και Αλβανοί θα πρέπει να ενωθούν με το Κόσσοβο  και το υπόλοιπο της χώρας με τη Βουλγαρία.»

                       Γοητευτικά κατευναστική μουσική

Τώρα όλα αυτά, σε μια βιαστική και επιπόλαιη ακρόαση, μπορούν να ηχούν ως ανακουφιστική μουσική σε ένα ελληνικό ακροατήριο με αλλεργικές αντιδράσεις και  μόνο στο άκουσμα του ονόματος του κ. Γκρουέφσκι, για τις γκροτέσκες προσπάθειές του να προσδώσει  στο νεοσύστατο έθνος του ιστορικό βάθος και μύθο με τη σύληση μνημείων της ελληνικής ιστορίας.

Σε πείσμα όμως αυτού του αισθήματος και υπό την πίεση της απειλητικής συγκυρίας επιβάλλεται  η επανεξέταση θέσεων και γραμμής πορείας  που υπαγορεύουν τα εθνικά μας συμφέροντα απέναντι στη σύγκρουση που αναπτύσσεται  στη διπλανή χώρα, σε μικροκλίμακα της διεθνούς αναμέτρησης μεταξύ των δύο στρατοπέδων: των «προοδευτικών» οπαδών της εθνικής πολτοποίησης, υπό τη σημαία του «ανθρωπιστικού παρεμβατισμού» (R2p =Right to Protect) και των συντηρητικών οπαδών προστασίας του  έθνους και των παραδοσιακών υποστυλωμάτων του, ως το αναντικατάστατο πλαίσιο ασφάλειας, ελευθερίας και αξιοπρεπούς διαβίωσης των πολιτών του.

Η εφαρμογή του σχεδίου Τίμοθυ Λες στη γειτονική χώρα μάς απαλλάσσει ενδεχομένως μεσο-μακροπρόθεσμα από την ημικρανία του ονόματος και της σημαίας -ιάσιμη ίσως και με άλλη, διπλωματική θεραπεία υπό το σημερινό καθεστώς ανάγκης.

Αλλά πιθανότατα θα μας προκαλέσει εγκεφαλικό όγκο, από την εκτόπιση ενός ενοχλητικού αλλά  σχετικά ακίνδυνου γείτονα,  από μια διογκωμένη και αρπακτική σύμμαχο της Τουρκίας και μιαν άλλη  επίσης  κερδοφόρα από την εξέλιξη γείτονα, με  παραδοσιακή έλξη προς Νότο.

Δεν πρέπει επίσης να μας διαφεύγει ότι  η προσέγγιση στα σύνορά μας αυτής της «μηχανής» της ομοσπονδιοποίησης των μειονοτήτων λογικά θα έπρεπε να κινεί σε εξορκισμούς μια χώρα την οποία εχθροί, σύμμαχοι, ξένοι «φιλάνθρωποι» και  ξενόφιλοι πολιτικοί συστρατεύτηκαν για τη μεταβολή της σε πανδοχείο μειονοτήτων.

Τέλος, σε επεξήγηση της εισαγωγής, περί εμπλοκής των δύο μεγάλων δυνάμεων, θα πρέπει να επισημανθεί η τελείως ασυνήθης αλληλουχία τριών επισήμων ρωσικών τοποθετήσεων επί του θέματος: του ίδιου του υπουργού των Εξωτερικών,  της εκπροσώπου του υπουργείου και μακράς ανακοίνωσης του υπουργείου, που έντονα καταδικάζει «τις  έξωθεν αναμείξεις και τις καταστρεπτικές απόπειρες επιβολής ξένων σχεδίων, αντίθετων προς τη βούληση των ψηφοφόρων» και προσθέτει τη βαρυσήμαντη φράση: «Πιστεύουμε ότι αυτές είναι εξαιρετικά επικίνδυνες και κατατείνουν να εκμηδενίσουν την κρατική υπόσταση της Μακεδονίας και να αποσταθεροποιήσουν την όλη περιοχή των Βαλκανίων.»

Η ασυνήθιστη  σε έκταση, πυκνότητα και δριμύτητα διατύπωση αυτών των ρωσικών  ανακοινώσεων προφανώς αποβλέπει να καταστήσει σαφές ότι η Ρωσία δεν πρόκειται αυτή τη φορά να παραμείνει παθητικός θεατής μιας επανάληψης της επιχείρησης διαμελισμού της Γιουγκοσλαβίας και του πραξικοπήματος στην Ουκρανία και που τώρα στοχεύει στην πλήρη απομόνωση της Σερβίας και την πλήρη άλωση των Βαλκανίων.